কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা : সমাজৰ বাবে এক নতুন আশা আৰু আশংকাৰ বতৰা ।।পংকজ কুমাৰ কলিতা
মুক্ত চিন্তা, ১০ম বৰ্ষ, ৫ম সংখ্যা
কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ পৰিচয় আৰু ইতিহাস
কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা (AI) হৈছে এনে এক প্ৰযুক্তি, যিয়ে যন্ত্ৰক মানুহৰ দৰে চিন্তা কৰা, শিক্ষা গ্ৰহণ কৰা, সমস্যা সমাধান কৰা আৰু সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰে। এই ধাৰণাটোৰ জন্ম বিগত শতিকাৰ মধ্যভাগত, যেতিয়া বিজ্ঞানীসকলে প্ৰথমবাৰৰ বাবে এনে যন্ত্ৰৰ কল্পনা কৰিছিল যিয়ে মানৱ মনৰ ক্ষমতাৰ সৈতে প্ৰতিযোগিতা কৰিব পাৰে। ১৯৫০ৰ দশকত এলান ট্যুৰিঙে তেওঁৰ বিখ্যাত “ট্যুৰিঙ টেষ্ট”ৰ জৰিয়তে এই প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছিল: “যন্ত্ৰই চিন্তা কৰিব পাৰে নেকি?” এই প্ৰশ্নই AIৰ ভেটি স্থাপন কৰিছিল।
প্ৰাৰম্ভিক দিনত AIৰ ক্ষমতা অতি সীমিত আছিল। ১৯৬০ আৰু ১৯৭০ৰ দশকত নিয়ম-ভিত্তিক ব্যৱস্থা (rule-based systems)ৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰা হৈছিল, যিয়ে নিৰ্দিষ্ট কামৰ বাবে কাম কৰিব পাৰিছিল, যেনে দাবা খেলৰ পৰিকল্পনা। কিন্তু জটিল মানৱীয় আচৰণ বা সৃজনশীল কামৰ বাবে এই ব্যৱস্থা অপৰ্যাপ্ত আছিল। ১৯৮০ৰ দশকত গৱেষণাৰ অভাৱৰ বাবে AIৰ এক “শীতকাল” অতিবাহিত হৈছিল। ২০০০ৰ দশকৰ পৰা বিশাল ডাটাৰ উপলব্ধতা, কম্পিউটাৰৰ গণনা ক্ষমতাৰ বৃদ্ধি আৰু মেচিন লাৰ্নিংৰ উত্থানে AIক এক নতুন মাত্ৰা প্ৰদান কৰে। গভীৰ শিক্ষণ (deep learning)ৰ দৰে পদ্ধতিয়ে AIক ছবি চিনাক্তকৰণ, ভাষা অনুবাদ, চিকিৎসা নিদান আৰু স্বয়ংচালিত যান পৰিচালনাৰ দৰে ক্ষেত্ৰত অভূতপূৰ্ব ক্ষমতা প্ৰদান কৰিছে।
বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ ওপৰত AIৰ প্ৰভাৱ
কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ উত্থানে বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ ধাৰণাক এক অভূতপূৰ্ব সংকটৰ সন্মুখীন কৰিছে। এতিয়া যন্ত্ৰই কবিতা লিখিব পাৰে, চিত্ৰকলা সৃষ্টি কৰিব পাৰে, সংগীত ৰচনা কৰিব পাৰে, আৰু চিনেমাৰ চিত্ৰনাট্য তৈয়াৰ কৰিব পাৰে। এতিয়া বিশ্বৰ মহৎ লিখকসকলৰ শৈলীৰ অনুকৰণত সাহিত্যৰ সৃষ্টি সম্ভৱ হৈ উঠিছে। অতি সোনকালে হয়তো (অসমৰ তথ্য ভণ্ডাৰ বিপুল পৰিমাণে ইণ্টাৰনেটত উপলব্ধ হ’ব) অসমীয়া সাহিত্য সংস্কৃতিৰ ক্ষেত্ৰতো এয়া সম্ভৱ হৈ পৰিব। তেতিয়া AI ৰ সহায়ত হীৰেন ভট্টাচাৰ্য বা লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাৰ শৈলী অনুকৰণ কৰি নতুন কবিতা বা গল্প সৃষ্টি কৰিব পাৰিব, হয়তো এই প্ৰৱন্ধটো লিখি থকাৰ সময়ত সেয়াও কিছু সম্ভৱ হৈ উঠিছেই! উদাহৰণস্বৰূপে, এটা AIৰ LLM মডেলে অসমৰ গ্ৰাম্য জীৱনৰ ওপৰত এটা কবিতা লিখিব পাৰে, য’ত ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ সোঁত, ধাননিৰ সেউজীয়া পথাৰ বা বিহুৰ উৎসৱৰ বৰ্ণনা থাকিব। কিন্তু এই সৃষ্টিৰ মালিক কোন? যন্ত্ৰ নিজেই, তাৰ প্ৰগ্ৰামাৰ, নে সেই বৃহৎ প্ৰতিষ্ঠান যিয়ে এই প্ৰযুক্তি নিয়ন্ত্ৰণ কৰে, এই প্ৰযুক্তিৰ সমগ্ৰ তথ্য নিজৰ ডাটা চেণ্টাৰত সংৰক্ষিত কৰি ৰাখে? বৰ্তমান দেখা অনেক LLM মডেলসমূহে ব্যৱহাৰকাৰীক সৃষ্টিসমূহ কোনো কপিৰাইট অবিহনেই ব্যৱহাৰৰ স্বাধীনতা দিয়ে। সৃষ্টিৰ নজিৰবিহীন আৰু মুক্ত স্বাধীনতা দিয়ে।তাৰে সুবিধা লৈ এচামে ডীপফেক(deepfake)ফটো, ভিডিঅ অডিঅ ক্লীপ তৈয়াৰ কৰি মানুহক বিব্ৰত কৰাৰ লগতে অপৰাধমূলক কাম-কাজও কৰিব ধৰিছে। কাষ্টমাইজড কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ৰবট নিৰ্মাণ কৰি মানুহৰ বিকল্প সৃষ্টি কৰিবও ধৰিছে, যিয়ে মানুহক মানৱ সংগীৰ অভাৱ পূৰণ কৰিব ধৰিছে ।
কৃত্ৰিম বুদ্ধমত্তাই আটাইতকৈ অধিক ভীতিবিহ্বল কৰা বিষয়টো হৈছে ইয়াৰ দ্বাৰ মানৱসৃষ্টিৰ হুবহু অনুকৰণ। এইটোৱেই আজিৰ তাৰিখত বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰত শিল্পী, সাহিত্যিক, গৱেষক, চিন্তাবিদক বিব্ৰত কৰিছে। অনেকৰ বৌদ্ধিক সম্পদ চুৰি হৈছে। অদূৰ ভবিষ্যতে অসমৰ শিল্পী, লেখক আৰু সংগীতজ্ঞসকলৰ বাবে এক জটিল পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি কৰিব কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্বা বিশিষ্ট বৃহৎ ভাষা মডেলে তাৰ বাবে আৰু অধিক সময় নাই। ইয়াৰ দ্বাৰা কেবল অসমৰ বৌদ্ধিক জগতখনেই নহয় অসমৰ বাৰেৰহণীয়া লোক শিল্প-সংস্কৃতি এক প্ৰত্যাহ্বানৰ মুখামুখি হ’বলৈ গৈ আছে। অসমৰ গ্ৰাম্য অঞ্চলৰ শিল্পীসকলে, যিসকলে হস্তশিল্প, চিত্ৰকলা বা সংগীতৰ জৰিয়তে জীৱিকা নিৰ্বাহ কৰে, তেওঁলোকৰ বাবে AIৰ এই ক্ষমতা এক ভাবুকি হৈ পৰিছে। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন স্থানীয় চিত্ৰশিল্পীয়ে য’ত এখন ছবি অঁকিবলৈ কেইবা দিন সময় লয়, AI সঁজুলিয়ে সেই কাম কেই মিনিটৰ ভিতৰত সম্পন্ন কৰিব পাৰে। ইয়াৰ ফলত, হাতৰ কামৰ বজাৰ মূল্য কমি যাব, আৰু শিল্পীৰ জীৱিকাৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পৰিব। একেদৰে, অসমৰ লোকসংগীতৰ ক্ষেত্ৰত, যেনে বিহু বা জনজাতীয় গীতসমূহৰ শৈলীৰ পৰা AI এ যদি এই শৈলীৰ পৰা শিকি নতুন সংগীত সৃষ্টি কৰে, তেন্তে মূল সংগীতজ্ঞ আৰু সম্প্ৰদায়ৰ অধিকাৰৰ প্ৰশ্ন উত্থাপিত হব, যিটো ইতিমধ্যে অনেকৰ ক্ষেত্ৰত দেখা গৈছে। জাপানৰ জিবলি (Ghibli-জাপানী উচ্চাৰণ ‘জিবুৰি’) কলাৰ বৌদ্ধিক সম্পদ চুৰিৰ ঘটনা আৰু ইয়াৰ ফলত এই কলাৰ ওপৰত পৰিব পৰা প্ৰভাৱৰ আলোচনাৰ পৰা আমি এই বিষয়টোৰ গুৰুত্ব ভালকৈ অনুধাৱন কৰিব পাৰোঁ।
AIৰ LLM মডেলসমূহৰ বিগ ডাটা-নিৰ্ভৰ প্ৰকৃতিয়ে এই সংকটক আৰু জটিল কৰি তুলিছে। AI যেতিয়া বিদ্যমান শিল্পকৰ্মৰ পৰা শিকি নতুন সৃষ্টি কৰে, তেতিয়া ই মূল সৃষ্টিকৰ্তাৰ অৱদানক অস্বীকাৰ কৰে আৰু সৃষ্টিৰ ওপৰত ইয়াৰো কোনো বৌদ্ধিক দাবী নাথাকে। অসমৰ পৰম্পৰাগত শিল্প, যেনে জনজাতীয় হস্ততাঁতৰ নক্সা বা লোকগীতৰ সুৰ, যদি AIৰ দ্বাৰা অনুকৰণ কৰা হয়, তেন্তে এই শিল্পৰ সাংস্কৃতিক আৰু অৰ্থনৈতিক মূল্যৰ প্ৰশ্ন উত্থাপিত হোৱাৰ লগতে সেই স্বাভাৱিক শিল্পৰ স্ৰষ্টাৰো মূল্য অৱনমিত আৰু বিলুপ্ত হ’বগৈ। উদাহৰণস্বৰূপে, মিচিং সম্প্ৰদায়ৰ হস্ততাঁতৰ নক্সা বা বড়ো সম্প্ৰদায়ৰ লোকগীতৰ সুৰ যদি AI ব্যৱহাৰ কৰি বাণিজ্যিকভাৱে পুনৰ সৃষ্টি কৰা হয়, তেন্তে মূল সম্প্ৰদায়ৰ অধিকাৰ আৰু স্বীকৃতিৰ বিষয়টো গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰে।
ইয়াৰ ফলত, বৌদ্ধিক সম্পত্তিৰ নিয়ন্ত্ৰণ ক্ৰমশঃ এচাম সৃষ্টি ক্ষমতাহীন অথচ প্ৰযুক্তি নিৰ্ভৰ, গ্ৰামীন জীবন প্ৰণালীৰ সৈতে কোনো সম্পৰ্ক নথকা আৰু নৰখা গ্লেমাৰ সৰ্বস্ব লোকৰ হাতত কেন্দ্ৰীভূত হৈ পৰিব। এই পৰিস্থিতিয়ে নিজৰ শিল্পৰ জৰিয়তে যি সকলে জীৱিকা আৰু সাংস্কৃতিক পৰিচয় বজাই ৰাখে, সেই লোকশিল্পী কাৰুশিল্পীসকলৰ প্ৰকাশৰ জীবিকাৰ পথ সংকুচিত কৰিব।অসমৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য, যিটো প্ৰজন্মৰ পৰা প্ৰজন্মলৈ জীয়াই আছে, তাৰ সংৰক্ষণৰ বাবে নতুন আইনী আৰু নৈতিক আন্ত:গাঁঠনিৰ প্ৰয়োজন। এই আন্ত:গাঁঠনিয়ে স্থানীয় শিল্পী আৰু সম্প্ৰদায়ৰ অধিকাৰ সুৰক্ষিত কৰিব লাগিব, যাতে তেওঁলোকৰ সৃষ্টিৰ মূল্য আৰু মৰ্যাদা অক্ষুণ্ণ থাকে।
অসমৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, এই সংকটৰ প্ৰভাৱ গভীৰ। অসমৰ সংস্কৃতিৰ মূল ভিত্তি হৈছে ইয়াৰ লোককলা, সাহিত্য আৰু সংগীত। এই শিল্পকৰ্মসমূহ কেৱল ব্যক্তিগত সৃষ্টি নহয়, ই সম্প্ৰদায়ৰ সামূহিক পৰিচয়ৰ প্ৰকাশ। যদি AIৰ দ্বাৰা এই শিল্পকৰ্মসমূহ বাণিজ্যিকভাৱে পুনৰ সৃষ্টি কৰা হয়, তেন্তে অসমৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ মৌলিকতা আৰু সামাজিক গুৰুত্বৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে। এই পৰিস্থিতিৰ সমাধানৰ বাবে স্থানীয় নীতি-নিৰ্ধাৰকসকলে সজাগ হ’ব লাগিব, যাতে অসমৰ সাংস্কৃতিক সম্পদৰ সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰা হয়।
গ্লেমাৰাছ, সন্মানীয় আৰু মোটা দৰমহাৰ চাকৰিৰ ওপৰত AIৰ প্ৰত্যাহ্বান
আজিৰ সময়ৰ অনেক গ্লেমাৰাছ আৰু উচ্চ বেতনৰ চাকৰি, যেনে ছফটৱেৰ অভিযন্তা, স্থপতি, অভিযন্তা, গ্ৰাফিক ডিজাইন, বিষয়বস্তু লিখন, বিজ্ঞাপন, সাংবাদিকতা, আৰু আইনী পৰামৰ্শ, চিকিৎসা, সৃষ্টিশীল আৰু চিন্তাশীল লিখক, শিক্ষক, অধ্যাপক, সাহিত্যিক, চিত্ৰশিল্পী, সংগীতজ্ঞ, চিন্তাবিদৰ দৰে ক্ষেত্ৰসমূহ এতিয়া AIৰ প্ৰভাৱৰ সন্মুখীন হৈছে। অসমৰ স্থানীয় মিডিয়া হাউচ, বিজ্ঞাপন সংস্থা আৰু প্ৰকাশন জগতত কাম কৰা পেছাদাৰীসকলে এই পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ অনুভৱ লাহে লাহে অনুভৱ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিব। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন গ্ৰাফিক ডিজাইনাৰে য’ত এখন বিজ্ঞাপনৰ পোষ্টাৰ তৈয়াৰ কৰিবলৈ কেইবাঘণ্টা সময় লয়, AI সঁজুলিয়ে সেই কাম কেই মিনিটৰ ভিতৰত সম্পন্ন কৰিব পৰা হৈছে। একেদৰে, সাংবাদিকতাৰ ক্ষেত্ৰত, AI এতিয়া সংবাদৰ সাৰাংশ লিখিব পাৰে, সামাজিক মাধ্যমৰ বাবে বিষয়বস্তু তৈয়াৰ কৰিব পাৰে, আৰু তথ্য বিশ্লেষণৰ জৰিয়তে প্ৰতিবেদনৰ প্ৰাথমিক খচৰা প্ৰস্তুত কৰিব পৰাৰ লগতে সংবাদ পৰিৱেশনো কৰিব পাৰে।
অসমৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, এই পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ বিশেষভাৱে লক্ষণীয়। অসমৰ স্থানীয় টেলিভিছন চেনেল, সংবাদপত্ৰ আৰু ডিজিটেল মিডিয়া প্লেটফৰ্মত কাম কৰা সাংবাদিকসকলে AIৰ স্বয়ংক্ৰিয় সংবাদ লিখনৰ সৈতে প্ৰতিযোগিতা কৰিবলগীয়া হ’ব। উদাহৰণস্বৰূপে, ক্ৰীড়া সংবাদ বা বজাৰৰ তথ্যৰ সাৰাংশ AIৰ দ্বাৰা দ্ৰুতভাৱে তৈয়াৰ কৰা হয়, যাৰ ফলত সাংবাদিকৰ কামৰ চাহিদা কমি যাব। একেদৰে বিজ্ঞাপন সংস্থাসমূহত, AIৰ সহায়ত বিজ্ঞাপনৰ ডিজাইন, ভিডিঅ’ সম্পাদনা আৰু সামাজিক মাধ্যমৰ কন্টেন্ট তৈয়াৰ কৰা হৈছে, যাৰ ফলত পৰম্পৰাগত ডিজাইনাৰ আৰু কন্টেন্ট সৃষ্টিকৰ্তাৰ চাকৰিৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পৰিছে।
এই পৰিৱৰ্তনে সমাজৰ শীৰ্ষস্থানীয় পেছাদাৰীসকলৰ বাবে এক সংকটৰ সৃষ্টি কৰিছে। অসমৰ যুৱ প্ৰজন্ম, যিসকলে এই গ্লেমাৰাছ ক্ষেত্ৰসমূহত কেৰিয়াৰ গঢ়িবলৈ সপোন দেখি আছে, তেওঁলোকৰ বাবে এই পৰিস্থিতি এক নতুন চিন্তাৰ জন্ম দিছে। উদাহৰণস্বৰূপে, গুৱাহাটীৰ এজন যুৱ গ্ৰাফিক ডিজাইনাৰে এতিয়া কেৱল নিজৰ শিল্পৰ দক্ষতাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি নহয়, AIৰ সৈতে কাম কৰাৰ দক্ষতাও আয়ত্ত কৰিব লাগিব। এই পৰিৱৰ্তনে দেখুৱাইছে যে সমাজৰ শীৰ্ষস্থানীয় কামবোৰো এতিয়া প্ৰযুক্তিৰ আগত নতশিৰ হ’বলৈ বাধ্য।
কিন্তু এই পৰিৱৰ্তনৰ মাজতো সুযোগ আছে। যিসকলে AIৰ সৈতে খাপ খুৱাই নতুন দক্ষতা আয়ত্ত কৰিব পাৰে, তেওঁলোকে এই পৰিবৰ্তিত পৰিস্থিতিৰ সুবিধা লাভ কৰিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, অসমৰ এজন সাংবাদিকে AIৰ ডাটা বিশ্লেষণৰ ক্ষমতা ব্যৱহাৰ কৰি গভীৰ তদন্তমূলক প্ৰতিবেদন তৈয়াৰ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত তেওঁৰ কামৰ মূল্য বৃদ্ধি পায়। একেদৰে, এজন বিজ্ঞাপন পেছাদাৰীয়ে AIৰ সহায়ত বজাৰৰ চাহিদা বিশ্লেষণ কৰি অধিক ফলপ্ৰসূ বিজ্ঞাপন প্ৰচাৰ চলাব পাৰে। অসমৰ শিক্ষা ব্যৱস্থাত এই নতুন দক্ষতাৰ প্ৰশিক্ষণৰ প্ৰয়োজনীয়তা এতিয়া স্পষ্ট হৈ পৰিছে। স্থানীয় শিক্ষা প্ৰতিষ্ঠানসমূহে AI-সম্পৰ্কীয় কাৰিকৰী শিক্ষাৰ পাঠ্যক্ৰম প্ৰৱৰ্তন কৰিব লাগিব, যাতে যুৱ প্ৰজন্ম এই পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে তাল মিলাই চলিব পাৰে।
অসমৰ অৰ্থনীতিৰ বাবে এই পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ হ’ব গভীৰ আৰু সুদূৰ প্ৰসাৰী। অসমৰ সৃজনশীল শিল্প, যেনে মিডিয়া, বিজ্ঞাপন আৰু প্ৰকাশন, যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে জীৱিকাৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ উৎস। যদি এই ক্ষেত্ৰসমূহত AIৰ প্ৰভাৱৰ ফলত চাকৰিৰ সুযোগ কমি যায়, তেন্তে ই যুৱ প্ৰজন্মৰ মাজত বেকাৰত্ব আৰু অসন্তুষ্টিৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। কিন্তু যদি সঠিক প্ৰশিক্ষণ আৰু নীতিৰ জৰিয়তে এই পৰিৱৰ্তনৰ সুবিধা লোৱা হয়, তেন্তে অসমৰ যুৱক-যুৱতীসকলে AIৰ সৈতে সহযোগিতা কৰি নতুন কেৰিয়াৰৰ সম্ভাৱনা সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
সাধাৰণ মানুহৰ ক্ষমতায়ন আৰু বৌদ্ধিক অভিজাত্যৰ প্ৰতি প্ৰত্যাহ্বান
AI অহাৰ পূৰ্বেই ইণ্টাৰনেটে সমাজত অনা আটাইতকৈ বিপ্লৱী কামটো হ’ল তথ্যৰ গণতান্ত্ৰিকতাকৰণ। এক সময়ত প্ৰাক তথ্য-প্ৰযুক্তিৰ বিশ্বত এচাম মুষ্টিমেয় লোকৰ হাতত তথ্যৰ ভাণ্ডাৰটো কেন্দ্ৰীভূত আছিল। অনেক অভিলেখাগাৰ আজিও আছে য’ত নিৰ্দিষ্ট পাঠককহে প্ৰৱেশাধিকাৰ প্ৰদান কৰা হয়। আৰু তাত থকা বিষয়বস্তুৰ ওপৰত মন্তব্য মতামতৰ একচেতীয়া অধিকাৰ আছিল সেই গ্ৰন্থখন পঢ়া বা পঢ়া বুলি দাবী কৰা, সেই তথ্যক নিজৰ সুবিধামতে বেঁকা কৰা, বেঁকাক পোণ কৰাৰ লোককেইজনৰ অধিকাৰৰ ভিতৰুৱা আছিল। আৰু এনেদৰেই এসময়ত গঢ় হৈছিল এচাম বিশেষাধিকাৰ প্ৰাপ্ত লোকৰ দ্বাৰা সমাজৰ প্ৰচলিত ‘নেৰেটিভ’ যাক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱাতো সাধাৰণ লোকৰ চিন্তাৰ চাৰিসীমাৰো বাহিৰত। ইণ্টাৰনেটে সমাজৰ সাধাৰণ মানুহৰ হাতত সেই তথ্য লাভ কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিছে আৰু তথ্যৰ ক্ষমতাৰে ক্ষমতাশীল কৰি কৰিছে, যি তথ্যৰ তথ্যৰ ওপৰত এচাম অভিজাত শ্ৰেণীৰ একচেতীয়া অধিকাৰ আছিল।এই একচেতীয়া নিয়ন্ত্ৰণক প্ৰত্যাহ্বান ইণ্টাৰনেটে ইতিমধ্যে দুই দশকৰো পূৰ্বে প্ৰত্যাহ্বান জনাই আহিছে।
উদাৰণ স্বৰূপে মোৰ মনত পৰিছে এটা সময়ৰ অসমৰ বৌদ্ধিক ক্ষেত্ৰখনত গৌৰৱ আৰু নিজস্ব মহিমাৰে ৰাজত্ব কৰি থকা হোমেন বৰগোহাঞিয়ে তেখেতৰ অধ্যয়ন সমৃদ্ধ প্ৰৱন্ধ আৰু গ্ৰন্থ সমূহত অনেক বিদেশী গ্ৰন্থৰ তালিকা প্ৰকাশ কৰিছিল আৰু সেইবোৰ গ্ৰন্থ সাধাৰণ পাঠকৰ হাতৰ হাজাৰ মাইল দূৰত আছিল আৰু থাকিলেও গ্ৰন্থখন ক্ৰয় কৰাতো ক্ষমতাৰ বাহিৰত আছিল, অনেক সেই ধৰণৰ গ্ৰন্থ গ্ৰাম্য পুথিভড়ালত নাছিল। কিন্তু ইণ্টাৰনেট সংযুক্ত ভাৰ্ছুৱেল অভিলেখাগাৰত সেইসমূহ আজি দুই দুইদশকৰো অনেক কাল ধৰি বিনামূলীয়াকৈ পঢ়িব পাৰি। আনকি অনেক কাৰণত সাধাৰণ লোকৰ পৰা আনকি বিশিষ্ট লোকৰ পৰাও লুকুৱাই ৰখা অনেক গোপন আৰু অনেক কাৰণ চৰকাৰৰ দ্বাৰা নিষিদ্ধ কৰা গ্ৰন্থ ডীপৱেবৰ অভিলেখাগাৰত পঢ়াৰ উপৰিও বিনামূলীয়াকৈ ডাউনলোড কৰিব পৰাকৈও উপলব্ধ।
কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা সসৃদ্ধ বৃহৎ ভাষা মডেল (LLM) সাধাৰণ জনতাৰ হাতলৈ অহাৰ পাচত এতিয়া সেই সাধাৰণ পৰনিৰ্ভৰ নিমাখিত পাঠক, নিজেই একো একোজন সাহিত্যিক, গৱেষক, বিশিষ্ট চিন্তাশীল প্ৰৱন্ধকাৰ হোৱা আৰু নহ’লে ভাও ধৰাৰ পথটোও মুকলি আৰু সুগম হৈছে ।
অসমৰ থলুৱা অৰ্থনৈতিক ক্ষেত্ৰত সাম্ভাব্য প্ৰভাৱ
অসমৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, এই পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ অত্যন্ত তাৎপৰ্যপূৰ্ণ। অসমৰ অৰ্থনীতিৰ এক বৃহৎ অংশ কৃষিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল, আৰু গ্ৰাম্য অঞ্চলৰ কৃষকসকলে এতিয়া AIৰ সহায়ত নিজৰ উৎপাদনশীলতা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, ধান, চাহ বা শাক-পাচলিৰ খেতি কৰা এজন কৃষকে AI-চালিত এপৰ সহায়ত মাটিৰ গুণাগুণ বিশ্লেষণ কৰিব পাৰে, বীজ সিঁচাৰ উপযুক্ত সময় জানিব পাৰে, আৰু বজাৰৰ মূল্যৰ তথ্য লাভ কৰিব পাৰে। এই তথ্যই তেওঁক অধিক লাভজনক সিদ্ধান্ত ল’বলৈ সক্ষম কৰে, যাৰ ফলত তেওঁৰ অৰ্থনৈতিক স্থিতি উন্নত হয়। অসমৰ বানপানীৰ সময়ত, AIৰ পূৰ্বাভাস ব্যৱস্থাই কৃষকসকলক ফচলৰ ক্ষতিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ সহায় কৰিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ পাৰৰ গাঁৱৰ কৃষকসকলে AIৰ সতৰ্কীকৰণৰ জৰিয়তে ফচল সংৰক্ষণৰ ব্যৱস্থা ল’ব পাৰে।
অসমৰ হস্তশিল্পৰ ক্ষেত্ৰতো AIৰ প্ৰভাৱ হ’ব পাৰে অভূতপূৰ্ব। অসমৰ হস্তশিল্প, যেনে গামোচা, বাঁহৰ সামগ্ৰী, মাটিৰ পাত্ৰ বা জনজাতীয় হস্ততাঁতৰ কাপোৰ, সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ। AIৰ ডিজাইন সঁজুলিৰ সহায়ত কাৰিকৰসকলে নতুন নক্সা সৃষ্টি কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ পণ্যৰ বজাৰ মূল্য বৃদ্ধি পাব। উদাহৰণস্বৰূপে, মিচিং বা বড়ো সম্প্ৰদায়ৰ মহিলা শিল্পীসকলে AIৰ সহায়ত পৰম্পৰাগত নক্সাৰ আধুনিক সংস্কৰণ তৈয়াৰ কৰি ই-কমাৰ্চ প্লেটফৰ্মৰ জৰিয়তে বিশ্ব বজাৰত উপস্থাপন কৰিব পাৰে। এই প্ৰক্ৰিয়াই কাৰিকৰসকলৰ আয় বৃদ্ধিৰ লগতে অসমৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ প্ৰচাৰত সহায় কৰে।
মানৱীয় সৃষ্টিশীলতাৰ ভৱিষ্যৎ
AIৰ আগমনে বিশ্বৰ সৃষ্টিশীলতাৰ ধাৰণাক নতুন ৰূপ দিছে। যান্ত্ৰিক শিক্ষণে এতিয়া শিল্প, সাহিত্য, সংগীত আৰু চলচ্চিত্ৰৰ ক্ষেত্ৰত অভূতপূৰ্ব ক্ষমতা প্ৰদৰ্শন কৰিছে। কিন্তু ইয়াৰ সৃষ্টি প্ৰায়ে ডাটাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল, মানৱীয় আৱেগ অনুভুতিৰ সৈতে সংপৃক্ত নহয়। সাধাৰণ আমোদপ্ৰেমী শ্ৰোতাৰ বাবে দৃষ্টিগোচৰ নহ্যলেও সেইটো অনেক ক্ষেত্ৰত সংবেদন শীল ৰসজ্ঞ শ্ৰোতাৰ দৃষ্টিত ধৰা পৰিব। যিটো বিদ্যমান শিল্পকৰ্মৰ পৰা শিকি গঢ় লৈ উঠে। উদাহৰণ স্বৰূপে AI মডেলৰ জড়িয়তে ভূপেন হাজৰিকাৰ গীতৰ শৈলী অনুকৰণ কৰি নতুন গীত সৃষ্টি কৰা হয়, তেন্তে ইয়াৰ সৌন্দৰ্য্য হয়তো বজাৰত প্ৰশংসনীয় হ’ব, কিন্তু ইয়াত কলাত্মক দিশত আৰু চেতনাৰ স্তৰত যি মানৱীয় আৱেগ, সংগ্ৰাম আৰু সংস্কৃতিৰ যি গভীৰতা থাকে, তাক প্ৰতিফলিত কৰাটো কঠিন।
অসমৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ মাজত, সৃজনশীলতা কেৱল শিল্পৰ সৃষ্টি নহয়, ই জীৱনৰ সুখ-দুখ, সংগ্ৰাম আৰু আনন্দৰ প্ৰকাশ। বিহু গীত, লোককথা, জনজাতীয় নৃত্য বা পৰম্পৰাগত হস্তশিল্পই এই আৱেগৰ গভীৰতাক প্ৰতিফলিত কৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, বিহু গীতৰ উচ্ছ্বাস বা লোককথাৰ কাহিনী অসমৰ গ্ৰাম্য জীৱনৰ অভিজ্ঞতাৰ ফল। AI এই ধাৰাসমূহৰ পৰা শিকিব পাৰে, কিন্তু ইয়াৰ মূল আত্মা—মানুহৰ অভিজ্ঞতা আৰু সংস্কৃতিৰ সুক্ষ্মতা—কেৱল মানুহৰ হাততেই সম্ভৱ।
ভৱিষ্যতে, AI আৰু মানুহৰ সহযোগিতাই সৃজনশীলতাৰ নতুন শিখৰ স্পৰ্শ কৰিব। অসমৰ লেখকসকলে AIৰ সহায়ত নিজৰ উপন্যাস বা গল্পৰ গঠন উন্নত কৰিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন লেখকে AIৰ সহায়ত গ্ৰাম্য অসমৰ জীৱনৰ ওপৰত এখন উপন্যাসৰ চৰিত্ৰৰ বিকাশৰ ধাৰণা ল’ব পাৰে। কিন্তু ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ পাৰৰ মানুহৰ সংগ্ৰাম, গাঁৱৰ সন্ধিয়াৰ শান্তি বা বিহুৰ উৎসৱৰ আনন্দৰ বৰ্ণনা কেৱল মানৱীয় হৃদয়ৰ পৰাহে আহিব পাৰে। একেদৰে, অসমৰ সংগীতজ্ঞসকলে AIৰ সহায়ত নতুন সুৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে, কিন্তু বিহুৰ উচ্ছ্বাস বা লোকগীতৰ আৱেগ কেৱল মানুহৰ কণ্ঠৰ জৰিয়তেই জীৱন্ত হৈ উঠে।
এই সহযোগিতাই সৃজনশীলতাক অধিক গণতান্ত্ৰিক কৰি তুলিব। অসমৰ নতুন প্ৰজন্মৰ শিল্পীসকলে AIৰ সহায়ত নিজৰ সৃষ্টি বিশ্বৰ সন্মুখত উপস্থাপন কৰিব পাৰিব। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন যুৱ শিল্পীয়ে AIৰ সহায়ত অসমৰ জনজাতীয় শিল্পৰ ডিজিটেল সংস্কৰণ সৃষ্টি কৰি তাক বিশ্বৰ শিল্পপ্ৰেমীৰ সন্মুখত উপস্থাপন কৰিব পাৰে। এই প্ৰক্ৰিয়াই অসমৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যক বিশ্বায়নৰ যুগত জীৱন্ত ৰাখিব আৰু নতুন প্ৰজন্মৰ বাবে সৃজনশীলতাৰ নতুন দিশ মুকলি কৰিব।
কিন্তু এই সহযোগিতাৰ মাজতো মানুহৰ সৃজনশীলতাৰ মৌলিকতা অক্ষুণ্ণ থাকিব। AIৰ সৃষ্টি যিমানেই সুন্দৰ নহওক কিয়, ই মানুহৰ আৱেগ আৰু অভিজ্ঞতাৰ গভীৰতাৰ সৈতে প্ৰতিযোগিতা কৰিব নোৱাৰে। অসমৰ সাহিত্য, সংগীত আৰু শিল্পৰ ভৱিষ্যৎ এই সহযোগিতাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিব, কিন্তু মানুহৰ কল্পনাশক্তিয়েই তাক সদায় জীৱন্ত কৰি ৰাখিব। অসমৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ এই শক্তি বিশ্বায়নৰ যুগতো অক্ষুণ্ণ থাকিব, যদিহে আমি ইয়াক সঠিকভাৱে সংৰক্ষণ আৰু প্ৰচাৰ কৰোঁ।
AIৰ সীমাবদ্ধতাৰ পটভূমিত মানুহৰ চিৰম্তন শ্ৰেষ্ঠত্বৰ জয়গান
AIৰ ক্ষমতা যিমানেই অভূতপূৰ্ব নহওক কিয়, মানুহৰ কিছুমান গুণ তাক কেতিয়াও প্ৰতিস্থাপন কৰিব নোৱাৰে। মানুহৰ আৱেগ, সহানুভূতি, নৈতিক বিবেচনা, কল্পনাশক্তি আৰু সামাজিক সংহতিৰ ক্ষমতা এনে কিবা, যিটো যন্ত্ৰই কেৱল অনুকৰণ কৰিব পাৰে, কিন্তু আয়ত্ত কৰিব নোৱাৰে। অসমৰ সামাজিক আৰু সাংস্কৃতিক পৰিৱেশত, এই গুণসমূহ বিশেষভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ, কিয়নো ই সমাজৰ মূল ভিত্তি গঠন কৰে।
আৱেগ আৰু সহানুভূতি: অসমৰ গ্ৰাম্য জীৱনত, মানুহৰ সহানুভূতিৰ ক্ষমতা সম্প্ৰদায়ৰ বন্ধনক শক্তিশালী কৰি ৰাখে। উদাহৰণস্বৰূপে, বানপানীৰ সময়ত, যেতিয়া গাঁৱৰ মানুহে একেলগে কাম কৰি পৰস্পৰক সহায় কৰে, তেতিয়া সেই সামূহিক আৱেগ আৰু সংহতিৰ শক্তি AIৰ বুজি পোৱাৰ বাহিৰত। অসমৰ গ্ৰাম্য পৰিৱেশত, যেতিয়া এজন প্ৰতিবেশীয়ে আন এজনৰ দুখত সহানুভূতি প্ৰকাশ কৰে, তেতিয়া সেই মানৱীয় সংযোগৰ গভীৰতা যন্ত্ৰৰ বাবে অপ্ৰাপ্য। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন গাঁৱৰ মানুহে যেতিয়া বানপানীত ক্ষতিগ্ৰস্ত পৰিয়ালক খাদ্য বা আশ্ৰয় প্ৰদান কৰে, তেতিয়া সেই সহানুভূতিৰ মূল্য AIৰ কোনো সঁজুলিৰ তুলনাত অনেক বেছি।
চিকিৎসা আৰু মানৱীয় সংযোগ: চিকিৎসাৰ ক্ষেত্ৰত, মানুহৰ শ্ৰেষ্ঠত্ব আৰু অধিক স্পষ্ট। AI যদিও ৰোগ চিনাক্ত আৰু প্ৰতিবিধান কৰিব পাৰে আৰু চিকিৎসাৰ পৰামৰ্শ দিব পাৰে, এজন ডাক্তৰে ৰোগীৰ মানসিক অৱস্থা বুজি তেওঁক আশ্বাস দিয়াৰ ক্ষমতা যন্ত্ৰৰ নাই। অৱশ্যে কেমেৰাৰ জড়িয়তে ৰোগীৰ মুখাৱয়ব বিশ্লেষণ কৰি, বিভিন্ন যন্ত্ৰৰ দ্বাৰা শৰীৰৰ অৱস্থা বিশ্লেষণ কৰি হয়তো সেয়াও কৰিব পাৰিব, কৃত্ৰিম ছালত বিদ্যুত পৰিবহনেৰে মানবীয় উষ্ণতাৰে ৰোগীৰ কপালত হাতো ৰাখিব কিন্তু সেয়া হব কেবল যান্ত্ৰিক, যিটো সংবেদশীল লোকক কেতিয়াও স্পৰ্শ নকৰিব। অসমৰ গ্ৰাম্য স্বাস্থ্যকেন্দ্ৰত, য’ত ডাক্তৰ আৰু ৰোগীৰ মাজত স্থানীয় সংযোগ থাকে, এই মানৱীয় সম্পৰ্কৰ উষ্ণতা চিকিৎসাৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংশ। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন গ্ৰাম্য ৰোগীয়ে যেতিয়া ডাক্তৰৰ পৰা শুনিব যে “চিন্তা নকৰিব, আমি একেলগে এই ৰোগৰ সৈতে যুঁজিম”, তেতিয়া সেই আশ্বাসৰ মানৱীয় গভীৰতা AIৰ দ্বাৰা প্ৰতিস্থাপন কৰা অসম্ভৱ। অসমৰ দূৰৱৰ্তী অঞ্চলত, য’ত চিকিৎসাৰ সুবিধা সীমিত, ডাক্তৰ আৰু ৰোগীৰ মাজৰ এই সম্পৰ্কই মানুহৰ মনোবল বৃদ্ধি কৰে, যিটো AIৰ ক্ষমতাৰ বাহিৰত।
নৈতিক বিবেচনা: মানুহৰ নৈতিক বিবেচনাৰ ক্ষমতা AIৰ তুলনাত অনেক আগবঢ়া। অসমৰ সামাজিক পৰিৱেশত, য’ত পৰম্পৰা, নৈতিকতা আৰু সংস্কৃতিৰ মূল্যবোধ গুৰুত্বপূৰ্ণ, মানুহে জটিল সিদ্ধান্ত লোৱাৰ সময়ত এই বিষয়সমূহ বিবেচনা কৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, এটা গ্ৰাম্য সম্প্ৰদায়ত সম্পদৰ বিতৰণ বা সামাজিক ন্যায়ৰ বিষয়ত সিদ্ধান্ত লোৱাৰ সময়ত, মানুহে সম্প্ৰদায়ৰ সামগ্ৰিক কল্যাণৰ কথা চিন্তা কৰে। অসমৰ জনজাতীয় সম্প্ৰদায়সমূহত, য’ত সামূহিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ পৰম্পৰা আছে, এই নৈতিক বিবেচনাৰ ক্ষমতাই সমাজক একত্ৰিত কৰি ৰাখে। AIৰ তথ্য-নিৰ্ভৰ পদ্ধতি এই ধৰণৰ নৈতিক সুক্ষ্মতা বুজিব নোৱাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, এটা জনজাতীয় গাঁৱত জমিৰ বিতৰণৰ বিষয়ত সিদ্ধান্ত লোৱাৰ সময়ত, মানুহে কেৱল অৰ্থনৈতিক দিশৰ কথা নহয়, সামাজিক সমতা আৰু পৰম্পৰাৰ কথাও বিবেচনা কৰে। এই নৈতিক বিবেচনা AIৰ ক্ষমতাৰ বাহিৰত।
কল্পনাশক্তি আৰু সৃজনশীলতা: মানুহৰ কল্পনাশক্তি AIৰ তুলনাত সীমাহীন। অসমৰ লোককথা, যেনে “তেজীমলা” বা “বুঢ়ী আইৰ সাধু”, প্ৰজন্মৰ পৰা প্ৰজন্মলৈ জীয়াই আছে, কাৰণ ই মানুহৰ কল্পনা আৰু অভিজ্ঞতাৰ ফল। এই কাহিনীসমূহ অসমৰ সংস্কৃতিৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংশ, আৰু ইয়াৰ মূল শক্তি হৈছে মানুহৰ সৃজনশীল মন। AI যদিও বিদ্যমান ধাৰাৰ পৰা শিকি সৃষ্টি কৰিব পাৰে, কিন্তু এনে নতুন ধাৰাৰ জন্ম দিয়াটো ইয়াৰ বাবে কঠিন। উদাহৰণস্বৰূপে, অসমৰ বিহু গীতৰ উৎপত্তি গ্ৰাম্য জীৱনৰ সৰল আনন্দ আৰু সংগ্ৰামৰ পৰা হৈছিল। এই গীতসমূহৰ আৱেগ আৰু জীৱনী শক্তি কেৱল মানুহৰ কণ্ঠ আৰু হৃদয়ৰ জৰিয়তেই প্ৰকাশ পায়। একেদৰে, অসমৰ জনজাতীয় নৃত্য, যেনে বাগুৰুম্বা বা ঝুমুৰ, সম্প্ৰদায়ৰ সামূহিক আনন্দ আৰু পৰিচয়ৰ প্ৰকাশ। এই সৃজনশীলতাৰ গভীৰতা AIৰ বাবে অপ্ৰাপ্য।
সামাজিক সংহতি আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য: অসমৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ মাজত, মানুহৰ সামাজিক সংহতিৰ ক্ষমতা AIৰ তুলনাত অনন্য। অসমৰ উৎসৱ, যেনে ৰঙালী বিহু, মাঘ বিহু বা জনজাতীয় উৎসৱ, কেৱল শিল্পৰ প্ৰকাশ নহয়, ই সম্প্ৰদায়ৰ একত্ৰিত হোৱাৰ এক মাধ্যম। এই উৎসৱসমূহত মানুহৰ আৱেগ, সহযোগিতা আৰু সামূহিক আনন্দৰ যি প্ৰকাশ ঘটে, তাক AIৰ দ্বাৰা পুনৰ সৃষ্টি কৰা অসম্ভৱ। উদাহৰণস্বৰূপে, ৰঙালী বিহুৰ সময়ত গাঁৱৰ যুৱক-যুৱতীসকলে একেলগে নৃত্য কৰি, গীত গাই সম্প্ৰদায়ৰ বন্ধন শক্তিশালী কৰে। এই সামাজিক সংহতিৰ শক্তি মানুহৰ এক অনন্য গুণ।
অসমৰ জনজাতীয় সম্প্ৰদায়সমূহত, এই সামাজিক সংহতিৰ গুৰুত্ব আৰু অধিক স্পষ্ট। উদাহৰণস্বৰূপে, কাৰ্বি সম্প্ৰদায়ৰ চমকান উৎসৱ বা মিচিং সম্প্ৰদায়ৰ আলি-আয়ে-লৃগাং উৎসৱ সম্প্ৰদায়ৰ সাংস্কৃতিক পৰিচয় আৰু সামূহিক আৰু একতাৰ প্ৰকাশ। এই উৎসৱসমূহত মানুহৰ আৱেগ, সহযোগিতা আৰু সামাজিক বন্ধনৰ যি গভীৰতা প্ৰকাশ পায়, তাক AIৰ দ্বাৰা পুনৰ সৃষ্টি কৰা অসম্ভৱ। এই সামাজিক সংহতিৰ ক্ষমতাই অসমৰ সমাজক বিশ্বায়নৰ যুগতো নিজৰ পৰিচয় অক্ষুণ্ণ ৰাখিবলৈ সহায় কৰিছে।
ভৱিষ্যতৰ সম্ভাৱনা: আশাৰ ৰেঙণি নে আশংকাৰ ক’লীয়া ডাৱৰ ?
মানুহৰ এই গুণসমূহে তেওঁলোকক AIৰ সৈতে সহযোগিতা কৰি, তাক নিয়ন্ত্ৰণ কৰি, আৰু সমাজৰ বাবে ইতিবাচক পৰিৱৰ্তন আনিবলৈ শক্তিশালী কৰি তুলিব। অসমৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, মানুহৰ আৱেগ, সহানুভূতি আৰু কল্পনাশক্তিয়ে স্থানীয় সংস্কৃতিৰ সংৰক্ষণ আৰু প্ৰচাৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব। ই কেবল তেতিয়া এক বিকল্প নহয় এক বাধ্যতামূলক সংগী হৈ পৰিব। আজি যেনেকৈ ছচিয়েল মেডিয়া, মেছেঞ্জাৰ এপসমূহ মানুহৰ এৰাব নোৱাৰা সংগী হৈ পৰিছে ভবিষ্যতৰ প্ৰজন্মৰ বাবে কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাও ঠিক সেই ধৰণৰ হৈ পৰিব। যেনেদৰে যন্ত্ৰ আৱিষ্কাৰে ক্ৰমান্বয়ে মানুহৰ পৰম্পৰাগত জীৱনৰ সৈতে জড়িত পেচাৰ ওপৰত যাপ সৃষ্টি কৰি সেই সমূহক বিলুপ্ত ঘটাইছে কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাই এই বাৰ মানুহক যিটো মোক্ষম আঘাত দিছে সেয়া হৈছে মানুহৰ বুদ্ধিমত্তা, যি বুদ্ধিমত্তাৰ গুণত মানুহ প্ৰকৃতিৰ পৰা বিচ্চিন্ন হৈ আজিৰ অৱস্থা লাভ কৰিছে। পূৰ্বৰ আৱিষ্কাৰসমূহ আছিল অনেক পৰিমাণে কায়িক শ্ৰম নিৰ্ভৰ, বৌদ্ধিক আৰু সৃষ্টিৰ ক্ষেত্ৰখনত প্ৰযুক্তিয়ে হস্তক্ষেপ কৰা নাছিল। কিন্তু AIএ সেই সীমা অতিক্ৰম কৰি মানুহৰ বৌদ্ধিক জগতক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছে। এই ক্ষেত্ৰত বিশিষ্ট প্ৰযুক্তিবিদ আৰু ধনকুবেৰ বিল গেইটছে প্ৰকাশ কৰিছে যে Cyber security, algorithm supervision, software architecture আদি বিষয়সমূহ এতিয়াও মানুহৰ নিয়ন্ত্ৰণত আছে। শেষত প্ৰশ্ন হয়, এই কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ বাবে সমাজ এতিয়াও প্ৰস্তুত তো! কৃত্ৰিম বুদ্ধমত্তাৰ ক্ষেত্ৰত অৱদানৰ বাবে ২০২৪ৰ নোবেল বঁটা লাভ কৰা জেফ্ৰি হিণ্টনে কৈছে যে আমাৰ সমাজ এতিয়াও কৃত্ৰিম বুদ্ধমত্তাৰ সেৱাৰ বাবে প্ৰস্তুত হৈ উঠা নাই। তেনেহ’লে কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাক লৈ সমাজত অচলাৱস্থাৰ সৃষ্টি নহ’বতো?
